Михаил Кавелашвили – единствениот кандидат

На овие избори, кои ги бојкотира опозицијата, единствениот кандидат е Михаил Кавелашвили, поранешен професионален фудбалер и член на екстремно десничарската партија „Народна моќ“, која ја поддржува владата. Според сите проценки, тој ќе биде избран за претседател, со оглед на тоа што „Грузиски сон“ има значително влијание во избирачкиот колегиум.

Претседател со ограничени овластувања

Со уставните реформи од 2017 година, Грузија премина во парламентарна република, а претседателот доби само церемонијална улога. Претседателските избори во 2018 година беа последни на кои граѓаните директно гласаа за шеф на државата. Тогаш победи Саломе Зурабишвили, која беше поддржана од „Грузиски сон“. Но, односите меѓу Зурабишвили и владејачката партија се влошија, па таа сега ги критикува изборните нерегуларности и се залага за нови парламентарни избори.

Според новите правила, претседателот го избира избирачкиот колегиум, составен од 150 претставници на парламентот и 150 регионални делегати. Со оглед на тоа што „Грузиски сон“ има парламентарно мнозинство и доминација во регионите, исходот од изборите е практично одлучен однапред.

Грузија во сенка на протести и криза

Претседателските избори се одржуваат во атмосфера на политички немири. Повеќе од две недели траат масовни протести низ земјата против „Грузиски сон“ и неговата одлука да го прекине процесот на пристапување во Европската Унија. Протестите беа дополнително поттикнати со усвојувањето на контроверзниот закон за странски агенти, кој предизвика меѓународна критика и ја влоши позицијата на Грузија на Запад.

Опозицијата, која ги бојкотира изборите, го обвинува „Грузиски сон“ за масовна изборна измама на октомвриските парламентарни избори, на кои партијата освои 89 од 150 места. Европската Унија повика на повторување на изборите, а опозицијата одби да ги заземе своите места во парламентот.

Контроверзии околу Михаил Кавелашвили

Кандидатот на „Грузиски сон“, Михаил Кавелашвили, се соочи со критики од граѓанското општество поради неговиот недостаток на високо образование и улогата во спроведувањето на законот за странски агенти. Законот налага организациите што добиваат повеќе од 20% од средствата од странство да се регистрираат како „агенти на странско влијание“, што предизвика насилни протести.

Од друга страна, Кавелашвили ја обвини опозицијата за обиди за дестабилизација на земјата, тврдејќи дека „членови на американскиот Конгрес“ се вмешани во организирањето револуција, според моделот на Украина.

Саломе Зурабишвили – последната легитимна институција?

Актуелната претседателка Саломе Зурабишвили, чиј мандат истекува, ги отфрли резултатите од парламентарните избори и изјави дека нема да се повлече додека не се одржат нови, фер избори. Таа ја смета својата позиција за единствена легитимна институција во земјата.

Политичкиот експерт Гела Васадзе изјави дека изборите во сабота не треба да се признаат. „Како може да се одржат избори кога парламентот е нелегитимен?“ – праша тој, укажувајќи на уставните прекршувања и обвинувањата за изборна измама.

Во услови на длабока политичка криза, претседателските избори нема да го решат расколот во грузиското општество. За многумина, овие избори ќе бидат симбол на ескалирачките тензии меѓу проруските и проевропските сили во земјата, додека иднината на Грузија останува неизвесна.