Во темнината на една пештера на Балканот, истражувачите откриле она што го нарекуваат уникатен пример за соработка помеѓу два инаку непријателски настроени вида пајаци.
Нивната заедничка работа резултирала со она што се верува дека е најголемата пајажина во светот, а деталите за неверојатното откритие беа објавени минатиот месец во научното списание „Subterranean Biology“.

Дури и во целосна темница, оваа мрежа е тешко да се пропушти. Се протега на околу 100 квадратни метри – приближно со големина на мала куќа – и виси во низок, тесен премин во пештера на границата помеѓу Албанија и Грција. Но, она што ги изненадило научниците уште повеќе од нејзината големина бил составот на нејзините жители.
Во оваа метропола на пајаци, со популација од 111.000 единки, живеат два вида за кои не е познато дека коегзистираат, главно затоа што едниот вид нормално го лови другиот. Тимот научници утврдил дека 69.000 левораки домашни пајаци (Tegenaria domestica) го делат просторот со околу 42.000 помали пајаци од видот „Prinerigone vagans“.

„Бидејќи е темно во пештерата, нашата хипотеза е дека тие не можат да се видат едни со други“, изјавила Блерина Вренози. Затоа, тие не се напаѓаат едни со други“, биолог на Универзитетот во Тирана. Д-р Вренози, која ги проучува пајаците 18 години, додала: „Никогаш не сум видела таква заедница“.
Адреналинска експедиција
Д-р Вренози раскажала дека стигнувањето до пештерата „воопшто не било лесно“. Потребно било носење специјални одела и чизми и држење за јажиња додека газеле низ реката чијашто вода им стигнувала до градите. Но, како што објаснила, тоа било „чист адреналин за биолозите“. Кога го насочила фенерчето внатре, сцената била заслепувачка.

Огромната мрежа е всушност збирка од илјадници индивидуални мрежи во облик на инка. „Тие беа навистина сјајни на светлината поради свилата што танцуваше на нив, па можеше да се види оваа површина со многу точки, како светла во џиновска мрежа“, опишала таа.

Самата пештера, откриена во 2022 година од Чешкото спелеолошко друштво е формирана со дејство на сулфурна киселина. Има температура од околу 27 степени Целзиусови преку целата година, а огромната популација на пајаци преживува благодарение на изобилството храна – повеќе од 2,4 милиони муви живеат во пештерата. Животната средина е исто така единствено заштитена.

Пештерата е тешко достапна и е полна со смрдлив водород сулфид, во концентрации превисоки за повеќето други животни да живеат во неа. „Сè што можеше да се почувствува беше водород сулфид, не можеше да се дише“, се присетила д-р Вренози, додавајќи дека со текот на времето „се навикнале на мирисот на скапани јајца“.
Иднина и научни прашања
Научниците не се сигурни колку долго постои оваа метропола на пајаци, но нејзината изолација би можела да значи дека ќе трае многу долго. Студијата, исто така, покажала дека пајаците во пештерата се генетски различни од нивните роднини надвор, што сугерира дека се приспособиле на уникатната средина.
Динеш Рао, биолог на Универзитетот во Веракруз, кој не бил вклучен во студијата, рекол дека проценетиот број на пајаци е многу висок, но додал дека истражувачите можеби ја прецениле вкупната големина на мрежата бидејќи вклучиле постари, неискористени делови. Кога д-р Вренози ја допрела мрежата со рака, открила дека е исклучително мека и еластична, односно како што рекла била „многу сунѓереста“.













